Hellenic Business

του Ηλία Καραβόλια

Η περίφημη συνάντηση της Ρώμης, μεταξύ των Ευρωπαίων τραπεζιτών, όπου συζητείται η συμμετοχή των ιδιωτών ομολογιούχων στο ελληνικό πακέτο σωτηρίας, φαίνεται ότι υιοθέτησε μια τριπλή εναλλακτική πρόταση αναδιάρθρωσης για τα ομόλογά μας. Οι ισχυροί τραπεζίτες της Ευρώπης τονίζουν στο ανακοινωθέν τους ότι "... είναι απαραίτητο να υπάρχουν επιλογές για να μεγιστοποιηθεί η συμμετοχή των επενδυτών".

Κρίνουν επίσης, δυστυχώς για εμάς, "…ότι είναι πολύ πιθανόν οι Οίκοι Αξιολόγησης να θεωρήσουν ότι έχουμε κατάσταση επιλεκτικής χρεοκοπίας".  Το καθυσηχαστικό μήνυμα που μας στέλνει το ιερατείο των τραπεζικών διοικήσεων από την Ρώμη είναι ότι "…σε μια τέτοια περίπτωση, είναι πιθανό να αποφευχθεί η ενεργοποίηση της διαδικασίας των CDS...", δικαιώνοντας εν μέρει τον νέο υπουργό Οικονομίας, που έξυπνα (κατά την προσωπική μου γνώμη) μπλόφαρε, ώστε να προκαλέσει δημόσιες παρεμβάσεις (βλ. άρνηση Τρισέ) περί αποφυγής πιστωτικού γεγονότος, άσχετα αν εδώ στην Ελλάδα δεν γνωρίζουμε από Οικονομική Διπλωματία και εύκολα θεωρούμε γκάφες κάποιες κινήσεις που στοχεύουν σε συγκεκριμένα αποτελέσματα.

Οι πρώτες επίσημες πληροφορίες και εκτιμήσεις, τις οποίες γνωρίζει και το ελληνικό επιτελείο διαχείρισης του χρεόυς, δείχνουν ότι ο ιδιωτικός τομέας θα κάλυπτε τουλάχιστον το 25% των χρηματοδοτικών αναγκών της Ελλάδας για τα επόμενα χρόνια, ενώ παράλληλα θα προέκυπτε μια ονομαστική μείωση του χρέους της τάξης του 10 - 15% του ΑΕΠ.

Ας δούμε όμως συνοπτικά και κωδικοποιημένα (παρά την τεχνική δυσκολία) τις τρεις προτάσεις που δημοσίευτηκαν σε διεθνή sites πριν από λίγο και -σύμφωνα με έγκυρες πηγές ενημέρωσης- θα κληθούμε ως κράτος να απορρίψουμε ή να υιοθετήσουμε στην σύσκεψη του Eurogroup την Πέμπτη:

Επιμήκυνση:

α) 100% επιμήκυνση των ομολόγων που λήγουν κατά το διάστημα μέχρι το 2020 (περίπου 160 δισ. ευρώ) και με κουπόνι στην ονομαστική αξία και με εμπράγματες  εξασφαλίσεις (οι οποίες δεν καθορίζονται)

β) Για τριάντα (30) χρόνια και κουπόνι χαμηλότερο από τα τρέχοντα επίπεδα της αγοράς, σταθερό ή κυμαινόμενο, συνδεδεμένο με το μέσο swap rate (επιτόκιο ανταλλαγής) συν τα ανάλογα περιθώρια

και

γ) Με ομόλογα ετήσιας απόδοσης ή ομόλογα που πληρώνονται στη λήξη τους.

Ανταλλαγή:

Το 100% των ομολόγων θα μπορούσε να ανταλλαχθεί με νέα 30ετή ομόλογα που πληρώνονται στη λήξη τους.

Έχουμε δύο παραλλαγές:

α) Τα νέα ομόλογα θα είναι στην ονομαστική αξία των παλιών, αλλά με μικρότερο επιτόκιο.

β) Τα νέα ομόλογα θα αγοραστούν σε τιμή μικρότερη της ονομαστικής («κούρεμα»).

Οι εξασφαλίσεις για το σύνολο των κεφαλαίων θα απαιτήσουν είτε ενεχυρίαση είτε ασφαλιστική κάλυψη - εγγύηση (πιθανότατα από την ΕΕ).

Επαναγορά:

Με μεγάλες εκπτώσεις στην τρέχουσα  δευτερογενή αγορά προκειμένου να επιτευχθεί μια σημαντική ονομαστική μείωση του χρέους , ώστε  να μειωθούν οι ανάγκες χρηματοδότησης για τα επόμενα τρία χρόνια σε σχέση με τις λήξεις των αντίστοιχων ομολόγων. Ένα αρχικό ταμείο 30-40 δισ. ευρώ για επαναγορά με μετρητά θα μπορούσε να χρηματοδοτηθεί από τον Προσωρινό Μηχανισμό Στήριξης (10 δισ. ευρώ), τους πόρους του ΔΝΤ (10 δισ.) και επίσημη στήριξη εκτός Ευρώπης (10-20 δισ.), υπό τη συγχρηματοδότηση του προγράμματος του ΔΝΤ.

Τώρα, αν πολλοί απορούν τι συμφέρει την Ελλάδα και τι τελικά θα επιλέξουμε ,πρέπει να κατανοήσουμε ότι η απάντηση δυστυχώς δεν είναι εύκολη διότι πλέον το πρόβλημα μας έγινε περισσότερο… δικό τους και λιγότερο δικό μας ( ‘Το  δικό μας χρέος, δικό σας πρόβλημα..’  όπως λένε και η ΗΠΑ για το δολλάριο στους Κινέζους !)

Η Ελλάδα, για πρώτη φορά, έστω και έμμεσα έστησε ένα μικρό σκηνικό εκφοβισμού των αγορών, ώστε να καταλάβουν πολλοί στις αγορές ότι μία αναδιάρθρωση χρέους ενέχει σημαντικούς ηθικούς κινδύνους και για αυτούς, αφού τον έλεγχο της ελληνικής δημοσιονομικής πολιτικής μπορεί και να μην τον ασκούν πλέον οι αγορές, αλλά ο μηχανισμός σταθεροποίησης της ευρωζώνης.

Όπως έχω όμως ξανατονίσει, όλα εξαρτώνται τόσο από τα περίφημα μαύρα κουτιά των αποδόσεων στα hedge funds (που πλέον δεν σορτάρουν μόνο Ελλάδα, αλλά την… Ευρωζώνη ) και φυσικά στους λογιστικούς κανόνες των τραπεζών.

Να κατανοήσουμε κάτι πολύ βασικό: στις τράπεζες  που έχουν αγοράσει τα τοξικά ελληνικά ομόλογα ,το  χαρτοφυλάκιο διαπραγμάτευσης (trading book) είναι ξεχωριστό από το χαρτοφυλάκιο  τραπεζικών εργασιών (banking book).

Τα ομόλογα στο trading book αποτιμώνται στην τρέχουσα τιμή αγοράς, δηλαδή στην περίπτωση  του 10ετούς ελληνικού ομολόγου, αποτιμώνται περίπου στο 65% της ονομαστικής τους αξίας,άρα  αν εμείς σαν Ελληνικό Δημόσιο ή το ESF αποκτούσαμε τα ομόλογα αυτά στην ανοιχτή αγορά, οι πωλητές τους δεν θα καταγράψουν ζημίες για τον απλούστατο λόγο ότι έχουν ήδη  διαγράψει μέρος της αξίας τους.

Για τα ομόλογα όμως που διακρατούνται στο banking book, τα πράγματα είναι διαφορετικά, διότι η τράπεζα εγγράφει ενδεχόμενες απώλειες μόνο στην περίπτωση χρεοκοπίας.

Αν γνωρίζαμε συνεπώς πόσα ελληνικά ομόλογα έχουν… παρκάρει στα banking books, στο 100% της αξίας τους (άρα δεν έχουν οι κάτοχοί τους κανένα κίνητρο να τα πωλήσουν πρόωρα καταγράφοντας ζημίες), ίσως να είμασταν σε πλεονεκτικότερη θέση διαπραγμάτευσης διά μέσου ένός έμμεσου και ήπιου εκβιασμού μη πληρωμής τους!

Τέλος, να γνωρίζουμε και κάτι εξ ίσου κρίσιμο: ομόλογα μπορούν να μεταφερθούν από το trading book στο banking book μόνο μία φορά! Οι πληροφορίες -έγκυρες- λένε ότι πολλές γερμανικές τράπεζες το έχουν ήδη πράξει για να αποφύγουν περαιτέρω απομείωση των αξιών τους από την πτώση στις τρέχουσες τιμές (οπότε και η Μέρκελ μιλάει εκ του ασφαλούς για συμμετοχή των ιδιωτών στο νέο πακέτο στήριξης).

Άρα λοιπόν έπρεπε να  καιγόμασταν ώστε να μάθουμε πόσα ελληνικά ομόλογα είναι άμεσα διαθέσιμα προς διαπραγμάτευση στο trading book των μεγάλων παιχτών (κυρίως HSBC και BNP Paribas) και πόσα είναι δεσμευμένα στο banking book.

Mε λίγα λόγια, για εμάς και την ΕΚΤ δεν υπάρχει και καθαρή εικόνα για τις ζημίες που θα υποστεί το τραπεζικό σύστημα σε περίπτωση αναδιάρθρωσης. Και σε αυτό δουλεύουν αυτές τις ώρες και μέρες οι διάφορες πλευρές…