Hellenic Business

του Ηλία Καραβόλια

Η είδηση της συγχώνευσης Αlpha - Eurobank δημιουργεί μεν την μεγαλύτερη τράπεζα της ΝΑ Ευρώπης, αλλά η ελληνική οικονομία παραμένει (και θα παραμείνει για καιρό ακόμη) ως η ασθενέστερη του κόσμου. Κάποιοι βλέπουν να αλλάζει το κλίμα στην αγορά, κάποιοι προμηνύουν αναστροφή ψυχολογίας στις αγορές, ενώ βέβαια εξακολουθούν οι πιστοί οπαδοί της καταστροφής να βλέπουν το χειρότερο τέλος.

Οι δύο μεγαλύτερες ιδιωτικές τράπεζες φαίνεται ότι ενώνονται κάτω απο την ανάγκη επιβίωσης, με ένεση σωτηρίας από αραβικά κεφάλαια που, ενώ ακουγόταν από τις αρχές του 2010 ότι θα μπουν στην πραγματική οικονομία (Αστακός, Ελληνικό) τονώνοντας ταυτόχρονα και την απασχόληση, τώρα φαίνεται ότι περί τα 2 δισ. πετροδολλάρια των Καταριανών θα εισέλθουν στον νέο τραπεζικό κουμπαρά που σχηματίζεται. Οπότε έχει ο Θεός, αν αυτά τα λεφτά διοχετευτούν σε δανειοδοτήσεις, ανάπτυξη, απασχόληση...

Άλλωστε δεν απαγορεύει και δεν θα επιβάλλει κανείς στο νέο τραπεζικό σχήμα να δανειοδεί ελληνικές ή αλλες επιχειρήσεις σε Βουλγαρία ή Τουρκία με φιλικότερο περιβάλλον επένδυσης - απόδοσης.

Προηγούνται πάντως να καλυφθούν οι τρύπες που τα ελληνικά ομόλογα και οι επισφάλειες από δανειοδοτήσεις, που δημιούργηθηκαν στους ισολογισμούς Alpha και Εurobank, οπότε και οι μεγαλομέτοχοί τους αδυνατούν να καλύψουν και αναγκαστικά ''παντρεύυονται'' με ξένο κουμπάρο και συνέταιρο, υπό τον φόβο φυσικά και της μερικής κρατικοποίησής τους. Μεταξύ μας, καλύτερα να έχεις Άραβες συνεταίρους παρά το Ελληνικό Δημόσιο και στελέχη του στο ΔΣ!

Κανείς δεν αμφιβάλλει για τον νευραλγικό ρόλο και την αναγκαία κεφαλαιακή επάρκεια που πρέπει να διατηρούν οι πιστωτές της οικονομίας, οι τράπεζες. Σε επίπεδα λοιπόν κατώτατης  χρηματιστηριακής κεφαλαιοποίησης τους και σε επίπεδο ναδίρ της αξιοπιστίας στην ελληνική οικονομία ,ναι το κλίμα θα αλλάξει απο το μεγάλο deal, το χρηματιστήριο θα ανέβει ,οι δανειστές μας θα νιώσουν οτι κάτι κινείται, τα spreads και τα cds ίσως πέσουν, αλλά το ζητούμενο παραμένει ένα και πιέζει αφόρητα: θα ανοίξουν δουλειές ώστε να μειωθεί η ανεργία και η δυστυχία που εξαπλώθηκε σε λιγότερο απο δύο χρόνια με πρωτοφανή ταχύτητα στην ελληνική κοινωνία;

Οι χρονικές υστερήσεις της επίδρασης των συγχωνεύσεων τραπεζών στην πραγματική οικονομία,γνωρίζουμε όλοι οτι θα είναι μεγάλες.Οικονομίες κλίμακος, εξορθολογισμός αποφάσεων, συρρίκνωση κόστους,σημαίνει πρώτα και σίγουρα απολύσεις και μεγαλύτερη κερδοφορία του τραπεζικού κεφαλαίου και πιθανώς μελλοντική ( αόριστη) τόνωση της απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα δια μέσου των πιθανών νέων κεφαλαίων που θα πιστωθούν -υποτίθεται- στις φερέγγυες επιχειρηματικές δράσεις. Λέμε υποτίθεται, διότι δεν γνωρίζει κανείς ακριβώς το τελικό "κούρεμα" από το roll over των ομολόγων και δεν ξέρουμε αν οι έλεγχοι της Blackrock δείξουν περισσότερους "σκελετούς στην ντουλάπα" των τραπεζών. Άρα μια πιο αναγκαία επιλεκτική χρεοκοπία της χώρας, ίσως επιβάλλει να "παρκάρει" περισσότερο χρήμα στα συρτάρια των τραπεζών και όχι στις πιστώσεις προς τους πελάτες - επιχειρήσεις.

Αυτό που κυρίως χρειαζότανε και ελπίζουμε να συμβεί -στην παρούσα φάση της ελληνικής  πραγματικότητας- δεν ήταν να σωθούν οι μεγαλομέτοχοι των ελληνικών  τραπεζών, αλλά να διασφαλιστεί ότι οι τραπεζικές πιστώσεις,το οξυγόνο για να ανοίξει η αγορά και να δουλέψει ο κόσμος, θα διοχετευτεί σωστά στην ελληνική οικονομία. Δεν χρειάζεται να κρατικοποιηθούν οι τράπεζες ώστε να τονωθεί η απασχόληση και να βγούμε απο την ύφεση. Χρειάζεται το ελληνικό Δημόσιο να βρεί τρόπο ώστε να ''στρέψει την κάνουλα του χρήματος '' σωστά. Αυτό δεν σημαίνει Παρέμβαση, Ρύθμιση, ούτε καταπάτηση των αρχών της ελεύθερης αγοράς. Σημαίνει ανάγκη επαναπροσδιορισμού της ευθύνης όλων όσων ευνοήθηκαν απο τον υπερδιογκωμένο ρόλο του Κράτους στα οικονομικά πράγματα.

Και οι τράπεζες ευνοήθηκαν και ευνοούνται από το υπερτροφικό  Ελληνικό Δημόσιο. Διότι αυτές ενεχυριάζαν τις ευρωπαϊκές και τις κρατικές επιδοτήσεις, ώστε να δανειοδοτήσουν ένα project με υπέρμετρα πλαφόν και μπλοκάκια επιταγών, αυτές χρηματοδοτούσαν ΔΕΚΟ αντιπαραγωγικές, αυτές δανειοδοτούσαν με στεγαστικά δάνεια τόσα χρόνια αγορές ακίνητων από δημοσίους υπαλλήλους -άρα είχαν τη σιγουριά του μόνιμου μισθού ως ενέχυρο. Ακίνητα τα οποία προσημείωναν σε αντικειμενικές αξίες πολύ χαμηλότερες των πραγματικών τιμών στις συναλλαγές, με αποτέλεσμα εκατοντάδες κατασκευαστές να βγάζουν "μαύρο χρήμα" χωρίς έλεγχο.

Αυτές ανεξέλεγκτα κέρδιζαν από την επιτοκιακή διαφορά καταθέσεων - χορηγήσεων μέχρι και 15%, ενώ σε άλλα ευρωπαικά κράτη δεν ξεπερνάει το 7% και έτσι γέμισε η χώρα πιστωτικές κάρτες και καταναλωτικά δάνεια, τα οποία τα χορηγούσαν αφού με κρατικές εγγυήσεις έβαζαν τα ελληνικά ομόλογα ενέχυρο στην ΕΚΤ και με 1% (!) έπαιρναν χρήμα για να το δανείσουν στους Έλληνες.

Γιατί λοιπόν οι Έλληνες τραπεζίτες να μην στηρίξουν τον πατερούλη των Ελλήνων, το Δημόσιο, μέσω της αγοράς των ελληνικών ομολόγων, με τα οποία φορτώθηκαν τα τελευταία χρόνια (όπως και τα ασφαλιστικά μας Ταμεία άλλωστε);

Απλώς δεν υπολόγισαν οτι μια διεθνής πιστωτική κρίση θα συναντούσε μια απείθαρχη δημοσινομικά αλλά ταχέως αναπτυσσόμενη οικονομία επί πολλά χρόνια, με ένα σπάταλο Κράτος και με χρέος στο 100 % του 'δανεικου' απο αυτές ΑΕΠ. Και ο συνδυασμός αυτός αποδείχθηκε θανατηφόρος, τόσο για αυτές όσο και για την ελληνική κοινωνία - πελάτη τους...