Hellenic Business

του Ηρακλή Ρούπα

Τώρα που η συνολική «κοινωνική διαπραγμάτευση» μπαίνει σε μία νέα τελική φάση, ως προς τις ουσιαστικές υποχωρήσεις αλλά και επιβαρύνσεις σημαντικών κοινωνικών ομάδων, είναι ανάγκη να αντιμετωπίσουμε με σοβαρότητα το θέμα του ανοίγματος των κλειστών επαγγελμάτων.

Μέχρι σήμερα, η άδικη ως προς τα μέτρα στόχευση του ιδιωτικού τομέα και η «προστασία» του Δημοσίου από την λαίλαπα των απολύσεων δεν επέτρεψε να γίνει αντιληπτό ότι η συμμετοχή κοινωνικών ομάδων στην «θυσία» της καθημερινότητας δεν απαιτείται να γίνεται μόνο μέσω φορολόγησης, έκτακτων εισφορών, τεκμηρίων και απολύσεων. Η κοινωνική δικαιοσύνη απαιτεί κάποιες ομάδες -που χαρακτηρίζονται για την περιχαράκωση των προνομίων τους και που, σε τελική ανάλυση, επιβαρύνουν άλλες ομάδες- να θυσιάσουν αυτά προκειμένου να προκύψει μία πιο αποδοτική παραγωγική διαδικασία.

Δεν είναι ανάγκη να χαρακτηρισθεί κανείς ως φιλελεύθερος ως προς τις οικονομικές του απόψεις για να μπορέσει να επισημάνει το αυτονόητο: Ότι δηλαδή, εδώ και δεκαετίες, διάφορες μορφές συντεχνιών δρούσαν περιοριστικά προς την επέκταση της οικονομικής δραστηριότητας -άρα και του ανταγωνισμού- εις βάρος του ευρύτερου συνόλου και της εξέλιξης των πραγμάτων.

Δεν είναι ανάγκη να χαρακτηρισθεί κανείς ως λαϊκιστής -ειδικά εν μέσω της κρίσης- για να αρθρώσει την άποψη ότι δεν είναι δίκαιο να αποκλείονται επαγγελματίες από μία επαγγελματική ομάδα, ούτε βέβαια είναι δίκαιο αυτή η ομάδα να «επιβάλλει» αμοιβές, χρονοδιαγράμματα εργασιών, περιθώρια κέρδους (στην ουσία εις βάρος άλλων επαγγελματιών) βασιζόμενη στο υφιστάμενο μονοπωλιακό καθεστώς με το οποίο κάποια ιστορικά διαπλεκόμενη διεργασία την «επιβράβευσε».

Είναι καιρός να γίνει αντιληπτό πως, όταν μιλάμε για κλειστά επαγγέλματα, δεν θα πρέπει να εξαιρούμε κάθε «συντεχνιακή» αντίληψη που περιχαρακώνει τα συμφέροντα ειδικών ομάδων.

Δεν βλέπω για παράδειγμα καμία διαφορά μεταξύ των ορκωτών ελεγκτών, των συμβολαιογράφων και τόσων άλλων ομάδων για τους οποίους σήμερα γίνεται λόγος, από την ομάδα εκείνη των πολιτικών που τοποθέτησαν εδώ και χρόνια τα παιδιά τους σε προνομιακές θέσεις, με αποτέλεσμα, χωρίς στην ουσία να ασκούν κάποια εργασία, να αμείβονται κανονικά χωρίς να εμφανίζονται στον εργασιακό τους χώρο, διεκδικώντας βέβαια τις υψηλότερες των συντάξεων.

Δεν βλέπω, για παράδειγμα, καμία διαφορά από τις ομάδες εκείνες των «μη αποδοτικών» υπαλλήλων του Δημοσίου, που όχι μόνον δεν παρήγαγαν ή δεν παράγουν έργο, αλλά και ευθύνονται σε μεγάλο βαθμό για την «συντεχνιακή διαφθορά» που εμφανίζει σε ορισμένες περιπτώσεις ο δημόσιος τομέας.

Δεν βλέπω, για παράδειγμα, καμία διαφορά μεταξύ της «προνομιακής» θέσης κάποιων συνδικαλιστικών ομάδων που ουδέποτε απέδωσαν πραγματική εργασία, ενώ ταυτόχρονα, με το πρόσχημα της ανάπτυξης, υπερασπίζονται «συντεχνιακά κλειστά» συμφέροντα.

Θα μπορούσα να συνεχίσω την απαρίθμηση παρόμοιων φαινόμενων για να γίνει αντιληπτό ότι η κοινωνία μας -ειδικότερα δε οι οικονομικές και κοινωνικές δομές μας- διαμορφώθηκε τα τελευταία είκοσι χρόνια με γνώμονα το μονοδιάστατο συμφέρον των επιμέρους κοινωνικών και επαγγελματικών ομάδων. Κατά συνέπεια η αναγκαιότητα του ανοίγματος των λεγόμενων «κλειστών επαγγελμάτων» δεν αντικατοπτρίζει τίποτα περισσότερο από την ανάγκη ανοίγματος της κοινωνίας σε μία πραγματικότητα που θα πάψει να αμείβει την συντεχνιακή προσέγγιση των όποιων «ημέτερων», προωθώντας την αξιοκρατική απελευθέρωση ενός οικονομικού και πολιτικού συστήματος που βρίσκεται σε «κλειστό» τέλμα.